Lieve lezer, als je al kennis hebt gemaakt met mijn website, sjamaancoach.be, dan weet je al dat ik in mijn coachingspraktijk graag werk met paarden. Zij hebben me, door de jaren heen, bijzonder veel geleerd over mezelf en over de relatie tussen paard en mens en ... omgekeerd.
Die laatste lessen zijn een continue voedingsbodem als ik aan de slag ga met de paardenworkshop: ‘Het Paard Je Spiegel’, maar ook bij het Systemische Werk met de paarden. Een aanpak waarbij de paarden me meer vertellen over hoe iemand functioneert in zijn mythe en in zijn systeem.
Wij werken niet ‘op’ de paarden, maar zij aan zij, op de grond, in de piste
(vandaar: grondwerk met de paarden).
Vandaag wil ik één van de, laat ik zeggen, ‘basis-lessen’ met je delen die de paarden ons via een metafoor duidelijk maken. Hierdoor kunnen we niet alleen het paard beter begrijpen, maar ook onze partner, onze kinderen, onze baas, onze medewerkers, onze hond … maar vooral ‘onszelf’.
‘Wat onderscheidt een leidinggevende die werkt vanuit de ratio, van een leidinggevende die werkt vanuit zijn gevoel + ratio?’
Dat was de vraag die ik ooit begon te stellen aan groepen leidingevenden.
Hun uiteindelijke opdracht was om, individueel, een paard in vrijheid, in de roundpen (een ronde piste) een voorwaartse beweging te laten maken in stap, in draf en in galop. Maar we starten met iedere leidinggevende, in de piste, een aantal minuten zelf te laten zoeken naar het antwoord op de vraag: ‘Hoe beginnen we aan deze opdracht?’ of met andere woorden: ‘Hoe zet je een paard in beweging?’
De metafoor in deze oefening met het paard is :
‘Hoe laat je een medewerker (in de breedste zin van het woord) een, nog ongekende, opdracht uitvoeren?’
Weet wel dat wij, in zekere zin allemaal leidinggevenden zijn, al was het maar tov onszelf en al onze relaties in de buitenwereld.
Hoe het komt weet ik nog steeds niet precies, maar ik zie, door de jaren heen keer op keer, in zeer verschillende groepen, ongeveer hetzelfde gebeuren:
Een leidingevende stapt de roundpen binnen, waar het paard in vrijheid rondloopt en probeert aan het paard uit te leggen in woorden of bewegingen, hoe het paard de opdracht dient uit te voeren.
Let wel: we zitten op dat ogenblik wel in een ‘paarden-piste’.
Hij/zij loopt voor het paard, op de buitenhoefslag, (de zandgroef die je kan zien, dicht bij de omheining, omdat de paarden daar meestal lopen).
In een tweede fase, gaat de leidinggevende zelf op de hoefslag lopen vóór het paard. Maar omdat telkens, achter je kijken, om te zien of het paard volgt, niet zo makkelijk blijkt, draait de leidinggevende zich dan om en loopt achterwaarts in de cirkel in de hoop dat het paard hem dan wel zal volgen …
Hij praat tegen het paard om het te overtuigen van de oprdracht en het doel… vraagt aan de deelnemers die van achter de omheining toekijken of ‘een wortel’ geven ook mag, maakt wat grapjes … probeert nog wat verleidingstechnieken uit, om uiteindelijk te besluiten dat het paard moe is, geen ‘goesting’ heeft of een ‘luie knol’ is.
Soms vindt de leidinggevende ook dat zijn kwaliteiten aanwezig waren, aangezien het paard de cirkel rond heeft gestapt.
Maar lieve lezer, als je je het plaatje kan inbeelden … dan is de passende vraag op dat ogenblik: ‘Wie leidt wie?’
De achterwaarts lopende leidinggevende, die het risico loopt te struikelen, zich te pletter werkt en alleen bereikt dat het paard voorwaarts gaat, omdat de leidinggevende hem door achterwaarts te stappen uitnodigt om voorwaarts te gaan.’ No big deal’ voor een paard, eerder een organische reactie.
Het hoeft hier geen betoog dat als er dan gevraagd wordt om hetzelfde te doen in draf of galop, het hekken helemaal van de dam is.
Je zal me hier niet horen zeggen dat als je nog nooit met paarden gewerkt hebt, het evident is dat je hier meteen de juiste attitude aanneemt. Het is een groot en sterk dier … het kan je, bij aanvang ook wel wat overdonderen om zo dicht bij een paard te staan … Maar het zegt toch wel iets over de aangeboren ‘Self-Importance’ van de mens.
Nadat een paar deelnemers de oefening op deze wijze gedaan hebben, zonder dat er echt vooruitgang is geboekt, vraag ik hen meestal om een analyse te maken van wat er gebeurt en waarom het maar niet wil lukken om het paard in beweging te zetten?
Meestal is er na wat heen en weer gepraat dan wel iemand die zegt: ‘Omdat ik dat paard niet ken. Hoe moet ik dat aanpakken? Hoe weet ik wat het van mij verstaat? Ik ken zijn taal niet eens.'
Een gouden zin: ‘Ik ken zijn taal niet eens.’
Daarna herbekijken we de start vanuit ‘paardentaal’. Wat is de taal van het paard om in beweging te komen, te draaien, zijn snelheid aan te passen aan wat jij vraagt.
En is dat voor iedere paard hetzelfde?
Hoe doen –jij en ik- het als wij iets van iemand willen bekomen van onze vaders, moeders, partners, kinderen, vrienden, werkgevers, werknemers, klanten, dieren enz…?
Gaan wij eerst op zoek naar ‘wie’ diegene is aan wie wij iets vragen?
Weten wij in wat voor taal we de andere best aan-spreken? …
Wat hem of haar in beweging zet? wat de effecten zijn van de leeftijd, de cultuur, de geaardheid van degene aan wie we vragen iets te doen, wat wij willen bereiken? enz …
Of klonen wij maar al te graag de wereld ‘naar ons gelijken’?
Het is aan de andere om mij te verstaan in mijn taal, niet omgekeerd?
Is dat zo? Ook als we merken dat het resultaat er dan niet is?
Het is een les, die je niet snel vergeet als je ze hebt ervaren.
Het bespaart je tijd, energie, ergernis aan beiden zijden en in het bedrijfsleven ook geldt, als je investeert in tijd en ruimte om te ‘voelen’ wat ieder paard, waarmee wordt gewerkt, nodig heeft om te kunnen komen tot het resultaat dat jij vooropstelt. Of het nu over de opdracht van een medewerker gaat, of om de ouder die wil dat het kind zijn speelgoed opruimt of om het gesprek dat je met je baas wil voeren ….
Het maakt niet uit.
Leren aanvoelen ‘wat iemand in beweging’ brengt,… zal bijdragen tot respect-vollere samenwerkingen en duurzamere verbindingen.
Wanneer ‘belet’ jij, soms onbewust, iemand om zich in zijn/haar kracht te tonen? … Wanneer lok jij, weerstand en verzet uit, terwijl je precies het omgekeerde wil? Wanneer bereik jij moeiteloos wat je voor ogen had … en hoe heb je dat dan gedaan?
Morgen vertel ik jullie wat meer over de ervaring van Heleen, een jonge salesmanager, in haar werken met de paarden.
Met dank aan mijn inspirators: de paarden.
Zaterdag 22 augustus
Infospirator
Comments