Zo eindigden we gisteren … ‘Wat zou er gebeuren als we de levensstroom zouden respecteren en onze vrije wil zouden gebruiken om deel te nemen aan wat zich ontvouwt, in plaats van ertegen te vechten?
Wat zou de kwaliteit van het leven zijn dat zich dan ontvouwt?’
Zo’n rigoureuse ommezwaai kan best beginnen bij de basis, lijkt me.
Bij de kinderen dus. Laat ons even kijken waar we daar staan…
Als ik vandaag naar kinderen kijk, dan valt het me op dat zij steeds vaker bezig gehouden worden door volwassenen: Huiswerk, sport, muziek, toneel, bijles, examentraining- het lijkt niet op te houden.
Eén activiteit is daardoor, helaas, meer en meer uit de boot aan het vallen: SPELEN, in de breedste zin van het woord: de vrijheid om je ‘eigen’ nieuwsgierigheid te volgen. Om te zoeken en te ontdekken, te proberen en te creëren, zonder dat een ouder of een leraar het je voorkauwt, maar gewoon omdat je er zin in hebt.
Het is wel duidelijk dat ik het niet heb over het bouwen van een
‘Lego Star Wars Snowspeerder’ met gedetailleerd bouwplan of een
‘Miele Elektronische Speelkeuken’, voorzien van elektronische kookgeluiden, of een gamespel waar je de tussentijdse sleutels op het internet kan kopen om sneller je resultaat te bereiken.
De intrinsieke motivatie van kinderen dreigt stilaan afgestompt te raken, door toetsen en rapporten, waardoor hun aandacht al snel verdampt als een opdracht een keertje niet gaat over het bereiken van… of het halen van…, of het uitblinken in…, liefst uitgedrukt in cijfers.
En dat is niet alleen zo bij kinderen … ook bij de ouders ligt de fixatie op werk, werk, werk. Terwijl politici zich druk maken over ranglijstjes en groei, raakten ouders en scholen in de ban van toetsen en resultaten.
Het individualisme en de prestatiecultuur laat ons steeds verder afdrijven van samenwerken met het leven, met het universum. We proberen steeds meer om alles onder controle te krijgen: van kennis, tot kunnen, van gevoelens tot emoties … maar ondertussen is er een wijdverbreid gevoel dat we iets kostbaars aan het kwijtraken zijn:
Onze onbevangenheid, onze verbinding met het leven zelf, onze speelsheid.
Onderwijs is geworden tot iets wat je ondergaat. We stomen generaties klaar die mee zullen kunnen rennen in de rat-race waar ‘succes’ vooral wordt afgemeten aan de hand van een salaris en een cv.
Geen wonder dat er zich zoveel spanning, zorgelijkheid en angst genesteld heeft in het wezen van de mens.
Hoe ver zijn we verwijderd geraakt van de enorme reikwijdte van de wijsheid van het leven met zijn universeel weten? En hoezeer proberen wij met onze beperkte scope, dagelijks rond te lopen, terwijl we constant proberen te controleren en te bepalen wat er in ons leven zal gebeuren.
Daardoor, het leven zelve, ontkennend.
Magazines en boeken staan vol over wat je als ouder kunt doen om je kind en jezelf weerbaarder te maken tegen ‘de prestatiedruk’. De druk die ons vetelt hoe we ‘moeten’ leven om succesrijk te zijn. Boeken over minder werken, meer mindfulness, terug naar de natuur, gaan als warme broodjes over de toonbank. En dan denk ik:
‘Er moet een andere, verstandigere manier zijn om ‘het leven’ te benaderen.’
Maar daarvoor moeten we wakker worden en ‘zien’.
Als sjamanen noemen we dat ‘Leren kijken vanuit een tweede aandacht.’
Daarvoor hebben we moed nodig om oude patronen los te laten, die absoluut niet bewezen hebben dat ze tot goede resultaten hebben geleid, integendeel zelfs … waarom is dat moeilijk? Waarom willen we zo graag dat vasthouden wat we kennen, ook al geven we grif toe dat dat haast leidt tot de vernietiging van onze beschaving?
Biologen zijn het erover eens dat de behoefte aan vrij spel diep in onze natuur zit. Vrijwel alle zoogdieren spelen en ook veel andere beesten kunnen het niet laten. Raven roetsjen graag van besneeuwde daken, krokodillen surfen op golven… Het leven leert ons hoe belangrijk spelen is.
Op het eerste gezicht lijkt spelen misschien een nutteloos tijdverdrijf. Maar het fascinerende is dat de slimste dieren – zoals apen, olifanten, dolfijnen, ook het meest speelse gedrag vertonen. Gedomesticeerde dieren blijven zelfs tot op hoge leeftijd hun spelplezier behouden.
Antroplologen merken op dat nomadenstammen, die nog een vrij directe verbinding hebben met de natuur en samen-leven-met-het-leven, zelden het idee hebben dat ze de ontwikkeling van hun kind kunnen of willen sturen. Vandaar dat hun kroost haast, ogenschijnlijk, de hele dag mag spelen van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat.
Best te begrijpen dat er nu een, aangeleerde, vraag opborrelt:
‘Jamaar! Worden die kinderen dan nog wel voorbereid op het volwassen leven, als ze nooit naar school moeten?’
Het antwoord is dat spelen en leren, via het leven, naadloos in elkaar kunnen overlopen. Als je er zo bij stilstaat, zijn er geen cijfers of toetsen nodig om peuters te leren rechtzitten, te leren rechtstaan, te leren lopen, of te leren praten. Dat doen ze zelf wel, omdat ze de wereld willen ontdekken, ook al gaat dat niet altijd zonder bluts of buil. Het leven geeft ons de kans voor de bluts en de buil, maar ondersteunt ons ook bij het verwerken van de diepere les, achter de bluts of de buil. De kinderen van jagers en verzamelaars leren spelenderwijs. Beestjes vangen, pijl-en-boog maken, dierengeluiden nadoen, geduld hebben, de stilte in je voordeel leren hanteren, respect hebben voor al wat leeft, treuren en genezen van de pijn om iets of iemand die sterft. Er valt waanzinnig veel te leren van het leven zelf, en zeker zeer uitgesproken in de jungle. Je hebt een fabelachtige kennis nodig van het planten en dierenrijk. Door veel samen te spelen leren kinderen bovendien samen te werken. De kinderen van jagers en verzamelaars spelen vrijwel altijd gemengd. Meisjes en jongens en alle leeftijden door elkaar. Jongere kinderen leren van oudere kinderen, en oudere kinderen voelen zich verantwoordelijk om kennis over te dragen op de kleintjes. Het is dus ook niet verrassend dat in deze culturen nauwelijks competitieve spelletjes worden gespeeld.
Ik val terug op het zinnetje dat ik net schreef: ‘… Er valt waanzinnig veel te leren van het leven zelf, en zeker zeer uitgesproken in de jungle….’
En ik bedenk: Leven wij vandaag dan niet in ‘de wildernis’? Wat leren wij van onze jungle? Wij ‘moeten’ niets veranderen. We kunnen ons ook gewoon proberen te handhaven en als het ons lukt om de huidige stroom te volgen… dan komen we er ook. MAAR … misschien, vinden we wel voor onszelf een echt eenvoudige en elegante oplossing om terug dichter te komen bij de universele wijsheid van het LEVEN. Dat kan natuurlijk ook.
Mijn persoonlijke ervaring, die nog versterkt is, sedert ik in Frankrijk midden in de natuur woon, is dat het afstemmen van mijn wil op de natuurlijke krachten die zich om me heen ontwikkelen, tot verrassend krachtige resultaten leidt. Telkens ik me verbind met mijn commitment: ‘I surrender to live’, lost mijn gehechtheid aan ‘mind-advies’ op en ontstaat er zoveel synchronisiteit, dat het snel duidelijk wordt, waarom het leven me voor een, ogenschijnlijke, uitdaging zet en hoe het leven me ook helpt te begrijpen dat die uitdaging er is voor mijn persoonlijke groei en daardoor ook voor mijn bijdage aan mijn community, mijn aarde, mijn wereld, het hele web of Life.
En uiteindelijk is alles terug te brengen tot één simpele vraag:
‘Wat doe ik best?’
A) Kan ik beter een alternatieve realiteit in mijn hoofd verzinnen en dan vechten met de realiteit van het leven zelf, om het op mijn manier te laten gebeuren of…
B) kan ik beter loslaten wat ‘IK’ wil en met mijn vrije wil, hetzelfde dienen als de krachten van de realiteit die erin slaagden de hele perfectie van het universum om me heen te creëren?
Je hebt ‘een vrije’ wil … en dat betekent letterlijk:
JIJ doet ermee wat je wil, zolang je dan ook het prijskaartje van je keuze aanvaardt.
Lieve lezer, heel hartelijk dank voor de vele reacties van gisteren. Hou je ook vandaag niet in: Voel, ervaar en deel!
Met dank aan mijn inspirators voor deze blog, Michael A. Singer, Rutger Bregman,
Sandra Ingerman en jij lezer.
Zo 26 juli 2020
Infospirator
.
I
Dankjewel voor deze reflectie - inspiratie.
Nu nog (voor mezelf) het onderscheid zien/voelen/weten dus wat 'ik' wil en wat zich in de realiteit aandient ... dat is voor mij nog wel eens verwarrend ...