Een zeer oud zenverhaal vertelt dat er ooit eens een belangrijke judo-leraar was, die na verloop van veel jaren de hoogste eer bewees aan zijn oudste student door aan hem het onderricht over te dragen.
Hj zei: ‘Nu geef jij onderricht en ik zal op mijn kamer blijven. Als je me nodig hebt, zal ik komen om je te helpen.’
Die nacht vierden alle studenten dit feest uitbundig. Ze dronken in de stad veel rijstwijn en na vele uren leidde de nieuwe leraar hen terug naar het klooster. Ze waren heel vrolijk en niet erg aandachtig. Ze haalde een muilezel in die op straat stond. De muilezel schopte naar de nieuwe
Judo-leraar. Deze maakte een spectaculaire buiteling over het achterste van de muilezel en kwam mooi op z’n benen terecht.
De studenten juichten uitbundig: ‘Fantastisch!
We hebben onze vroegere leraar nooit zoiets ongelooflijks zien doen.’
De volgende morgen zeiden ze tegen hun vroegere leraar hoe wijs hij was geweest om zijn taak over te dragen aan de oudste student. Toen deze het hele verhaal gehoord had, verwijderde hij de onderscheiding van het uniform van de nieuwe leraar en zei:
‘je bent nog niet ver genoeg om leraar te zijn, je moet weer student worden.’
Hij zag dat niemand begreep waarom hij dat zei, daarom ging hij verder:
‘Kom met me mee, dan zal ik je laten zien wat de juiste houding tegenover de muilezel zou zijn geweest.’ Hij ging met de studenten de straat op tot ze de muilezel hadden gevonden. Hij liep er op een meter afstand omheen en vervolgde daarna rustig zijn weg. Toen begrepen de studenten het. Als je werkelijk aandacht schenkt, echt wakker bent, begrijpt, dan verwek je geen onnodige zaken als geweld en boosheid.
Een muilezel reageert automatisch – als hij schrikt of angstig wordt, schopt hij naar wat hem bang heeft gemaakt. Je ziet dat overal om je heen gebeuren. Automatische reacties van politici, grote menigten, voetbasupporters, racisme – we kennen ze allemaal.
Maar iemand die zijn of haar eigen reacties helder ziet, wekt ze door onvoorzichtigheid niet in anderen op, maar bekijkt de situatie rustig en met mededogen en vermijdt op, bekwame wijze, een schadelijke confrontatie.
De student die de muilezel kwaad maakte zonder dat het nodig was en zich daarna op spectaculaire wijze redde, zonder ook maar één gedachte voor de muilezel – voor de ander – werd terecht door de leraar berispt.
Hij vierde dat hij wat bereikt had en als we denken dat we iets bereikt hebben, dat we op de één of andere manier ‘bijzonder’ zijn, kunnen we niet iets ZIJN, we bevinden ons nog te veel in het beeld.
Zaterdag 5 september
Met dank aan mijn inspirator, zenleraar, Huang Po (negende eeuw)
Infospirator
Comments